درصد قابل توجهی از جامعه نیازمند دریافت خدمات رواشناسی و مشاوره هستند

رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره گفت: بیش از 30 درصد افراد جامعه نیازمند دریافت خدمات روان‌شناختی در طیف وسیعی از اختلالات از اضطراب و افسردگی گرفته تا مشکلات جدی‌تر نظیر اسکیزوفرنی و اسکیزوئید هست

به گزارش روابط عمومی سازمان نظام روانشناسی و مشاوره؛ نشست مشترک وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشور با رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره، اعضای شورای مرکزی، هیئت بازرسان و معاونان این سازمان برگزار شد.

دکتر علی فتحی آشتیانی، رئیس سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره در ابتدای این نشست، ضمن تشکر از مسئولان وزارت بهداشت و حاضرین و همچنین نکوهش جنایات انسانی در غزه، گفت: سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره بیش از 57 هزار عضو دارد که 89 درصد مدارک تحصیلی اعضا کارشناسی ارشد و 11 درصد دکتری در رشته‌های روان‌شناسی و مشاوره است. نزدیک به ۲۰ هزار نفر پروانه اشتغال تخصصی دریافت کرده‌اند که از این تعداد، ۱۱هزار و ۲۴ نفر از درگاه ملی مجوزها و 8 هزار و ۷۵۵ نفر نیز طی ۲۰ سال گذشته پروانه اشتغال تخصصی خود را از سازمان دریافت کرده‌اند. سایر اعضا نیز در نوبت دریافت پروانه هستند که به جهت شرایط ویژه مسائل روانشناختی بصورت جدی رسیدگی و در این امر سخت‌گیری‌هایی انجام می‌شود.

رئیس سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور، با تأکید بر آمار و اطلاعات موجود در حوزه سلامت روان اظهار کرد: حال جامعه به لحاظ روانشناختی خوب نیست و بیش از 30 درصد افراد جامعه ما نیازمند خدمات روان‌شناختی در طیف وسیعی از اختلالات از اضطراب و افسردگی گرفته تا مشکلات جدی‌تر نظیر اسکیزوفرنی و اسکیزوئید هستند. 

دکتر فتحی آشتیانی با اشاره به وضعیت سلامت روان جامعه ادامه داد: در بیست سال گذشته و از سال 1379 نسبت ازدواج به طلاق، از هر 12 نفر 1 نفر در سال و ده سال، از هر 6 ازواج 1 طلاق و در سال 1399 از هر 3 ازدواج 1 طلاق داشته‌ایم که این روند مشکل ساز است. بیشترین آمار طلاق در 5 سال ابتدایی زندگی مشترک اتفاق می‌افتد که دامنه مشکلات روانشناختی در بین زوجین و فرزندان را افزایش می‌دهد.

وی افزود: از سوی دیگر آسیب‌های اجتماعی بیشمار همچون طلاق، اعتیاد، شراب‌خواری، خیانت، روسپی‌گری، خشونت، خودکشی، فرار دختران، کودکان کار، مفاسد اخلاقی در کشور به مشکلات و مسائل روانشناختی دامن زده‌اند. به عنوان مثال اختلال افسردگی در بار بیماری‌ها از رتبه 4 به 2 و در کشورهای توسعه یافته به رتبه 1 رسیده که در جامعه ما نیز خیلی متفاوت نیست. در اختلالاتی نظیر وسواس، اضطراب، ترس و سایر مشکلات روانشناختی که با آن‌ها درگیر هستیم؛ نیز به همین صورت است و نیازمند توجه و حمایت بیشتر به این حوزه‌ها هستیم.

رئیس سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره با تشکر از تلاش و حمایت‌های نمایندگان وزراء بهداشت و علوم، آقایان عباس مسجدی و ابراهیم نعیمی در برگزاری انتخابات دوره پنجم شورای مرکزی و هیأت بازرسان بیان کرد: اکنون عزیزانی در شورای مرکزی حضور دارند که وجه مشترک آن‌ها تدین، انقلابی بودن و باور به اسلام و انقلاب و رهبری خلاصه می‌شود. ضمن اینکه همگی از نظر علمی نیز از جایگاه خاص و ویژه‌ای برخوردار هستند و اعضای شورا، استفاده از فرصت 4 ساله در راستای اهداف دولت مردمی در خدمت‌رسانی و کمک به مردم سرلوحه خود قرار داده‌اند.

دکتر فتحی آشتیانی با اشاره به سخنان دکتر مسجدی در مورد عدم برخورداری بیش از 90 درصد افراد جامعه از خدمات رشته‌های روان‌شناسی و مشاوره و ناتوانی آن‌ها در پرداخت تعرفه در مراجعه به روان‌شناس و مشاور، تأکید کرد: بیمه سلامت‌روان فقط وابسته به گرایش بالینی و سلامت نیست و از نظر من بیش از 70 درصد افراد جامعه ما فرصت بهره‌مندی از خدمات سلامت‌روانی را ندارند. به این دلیل که مشکلات روانشاختی تنها با یکبار مراجعه به روان‌شناس یا مشاور حل و فصل نمی‌شود و حداقل 10 جلسه و در برخی موارد حتی 40 جلسه در نظر گرفته شده است؛ بنابراین بار اقتصادی زیادی را به خانواده تحمیل می‌کند و از سوی دیگر اگر به این مسائل رسیدگی نشود، به صورت مستقیم و غیر مستقیم تأثیر بسیار زیادی بر اقتصاد و سلامت اعضاء خانواده بر جای می‌گذارد.

رئیس سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره، تصریح کرد: با توجه به تحقیقاتی که توسط سازمان بهداشت جهانی انجام شده، مشکلات روان‌شناختی بر اقتصاد جامعه تأثیر می‌گذارد. نشان داده شده در یک تحقیق 14 روز و در تحقیق دیگر 20 روز کاری، فرد افت پیدا می‌کند و اگر در زمان مناسب به این مسائل پرداخته نشود، تداوم یافته و جامعه را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد.

وی ادامه داد: اگر در خرید راهبردی خدمات روان درمانی فقط به دو گرایش توجه کنیم و سایر گرایش‌ها را مورد توجه قرار ندهیم، برای سازمان نظام روانشناسی و مشاوره، دانشگاه‌ها و مردم مشکلاتی را ایجاد می‌کند. مثلا در گرایش روان‌شناسی تربیتی فرد متخصص در این رشته با افراد دارای اختلالات رشدی، طیف اوتیسم، نافرمانی مقابله‌ای، اختلالات یادگیری نظیر نارسایی در خواندن، نارسایی در نوشتن یا حساب کردن، مدرسه هراسی، افت تحصیلی یا ADHD و حتی اضطراب و افسردگی مربوط به دوران کودکی کار می‌کند؛ حوزه کودکان استثنایی و کم توان‌های ذهنی با اختلالات ارتباطی و مشکلاتی نظیر لکنت زبان همراه است؛ افراد ناشنوا، کم شنوا، نابینا یا افرادی که معلول هستند و معلولیت آنان موجب مشکلات روانشناختی شده سر و‌کار دارد؛ در حوزه صنعتی و سازمانی که با کارمندان سازمان‌ها، نهادها، اداره‌ها و کارخانه‌ها و در خصوص کلیه مسائل مرتبط با آن‌ها کار می‌کند؛ همینطور رشته‌های مشاوره خانواده، شغلی، تحصیلی و توانبخشی که در هر کدام افراد با مسائل و مشکلات به این آن‌ها جهت پیشگیری مراجعه می‌کنند و مقدماتی را فراهم می‌کند که افراد کمتر به مشکلات جدی‌تری دچار شوند. به طور مثال اگر مشاوره ازدواج جدی‌تر انگاشته شود و پروتکل مناسبی در این مورد داشته باشیم و مراجعه به مشاور به قانون تبدیل شود، از طلاق پیشگیری و منجر به اتفاقات خوبی خواهد شد.

دکتر فتحی آشتیانی با اشاره بر تأکید رئیس جمهور در حکم ابلاغی، به رتبه‌بندی روان‌شناسان و مشاوران اشاره کرد و گفت: روان‌شناسان و مشاوران با رتبه‌بندی مشمول بیمه شوند و در گام اول سوابق تحصیلی و در گام دوم سوابق کاری و تخصصی آن‌ها در این رتبه‌بندی لحاظ گردد.

عضو هیات علمی دانشگاه، افزود: مسأله بسیار مهم، بحث تخصصی شدن خدمات است. 20 طبقه اختلال روانی و 400 نوع اختلال در این طبقات وجود دارد که بیمه باید تنها اختلالات مرتبط با آن گرایش‌ تخصصی را تحت پوشش قرار دهد و متخصصان رشته‌های روان‌شناسی و مشاوره تنها در حوزه تخصصی خود به فعالیت حرفه‌ای بپردازند تا سایر رشته‌ها نیز توانمند شوند.

وی ادامه داد: در برنامه هفتم توسعه به مسائل روانشناختی هیچ نگاهی نشده است و باید به آن پرداخته شود که نقطه عطفی در حوزه مسائل روان‌شناختی است. وزارت بهداشت متولی سلامت در تمام حوزه‌های جسمانی و روانی است. 

دکتر فتحی آشتیانی با اشاره به عدم رعایت تعرفه از سوی تعداد زیادی از روان‌شناسان به جهت میزان اندک درآمد حاصل از ارائه خدمات نسبت به مخارج، اجاره بهای دفاتر و مراکز روان‌شناسی و مشاوره و سایر هزینه‌ها نظیر پرداخت حقوق منشی، آب، برق و گاز، اظهار کرد: از وزیر محترم انتظار داریم در هیأت دولت از روان‌شناسان و مشاوران حمایت شود که تعرفه‌ای مناسب برای 45 دقیقه خدمتی که در اتاق درمان برای مراجعان ارائه می‌شود، در نظر گرفته شود و بررسی سیمای سلامت‌روان جامعه در سطح کشور و مجزا در هر استان نیز در اولویت برنامه‌ها قرار گیرد که نیازمند پژوهش در این زمینه است.

دکتر فتحی آشتیانی در پایان، تصریح کرد: سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره باید عضو شورای عالی بیمه سلامت شود.