تشریح جزئیات برگزار ی آزمون صلاحیت حرفهای روانشناسان و مشاوران
شرایط و مدارک مورد نیاز برای ثبت‌نام آزمون صلاحیت حرفهای اعلام شد
به گزارش روابط
عمومی سازمان نظام روانشناسی و مشاوره، صلاحیت حرفهای روانشناسان و مشاوران از
طریق آزمون و مصاحبه روانشناختی سنجش می‌شود. متولی برگزاری نخستین آزمون صلاحیت
در دوره جدید سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور، معاونت آموزش وپژوهش این
سازمان است.
به همین دلیل هم
دکتر پرویز آزادفلاح معاون آموزش و پژوهش سازمان در گفت‌وگویی با روابط عمومی
سازمان، درباره جزئیات آزمون، شرایط، زمان و منابع آن انجام داد.
متن گفت‌وگو به
شرح زیر است:
برگزاری آزمون
صلاحیت حرفهای چه ضرورتی دارد؟
قانون تشکیل
سازمان در سال 1382 تصویب شد و بنا بر این قانون، احراز و تعیین صلاحیت به عهده
سازمان است. با تصویب شورای مرکزی سازمان، تصمیم گرفته شد مجددا آزمون صلاحیت حرفهای
اجرا شود. این آزمون، پدیده غریبی نیست و درباره حِرَف و مشاغلی که اهمیت دارند در
کشور اجرا می‌شود.
به عنوان مثال
یکی از مشهورترین آزمون‌ها در دستگاه‌ها و سازمان‌ها، آزمونی است که کانون وکلا فراتر
از مدارج و مدارک دانشگاهی برگزار می‌کند. در این آزمون، کسانی که می‌خواهند
حِرَفی مثل وکالت داشته باشند، باید امتیازهای لازم که در نظر گرفته شده را کسب
کنند. در آزمون روانشناسان و مشاوران هم چنین روالی پیش رو خواهد بود.
سوالات آزمون از
چه منابعی طرح می‌شود؟
قرار است فرد،
کار حرفهای در حوزه روانشناسی و مشاوره انجام دهد. ما مسئول ارزیابی صلاحیت علمی
نیستیم. وزارت علوم و وزارت بهداشت، مدارک و مدارج علمی فارغ‌التحصیلان را
اعتبارسنجی می‌کند. فرد از یکی از این دو وزارتخانه، مدرک فوق لیسانس یا پی‌اچ‌دی
دارد. ما به آن مدرک احترام می‌گذاریم و بنا نداریم دوباره پرسش‌های درسی کنیم.
امتحانات درسی که این داوطلبان برای دریافت مدارک پشت سر گذاشته‌اند را تکرار
نخواهیم کرد. آنچه قرار است سنجیده شود،
بیشتر در حوزه صلاحیت حرفهای است.
بررسی صلاحیت
حرفهای شامل چه مواردی است؟
توضیحات تفصیلی
درباره صلاحیت حرفهای در دفترچه ثبت نام آمده که به زودی در اختیار داوطلبان
خواهد گرفت. در چهار ماده و عنوان، صلاحیت بررسی خواهد شد. یکی راهبری حرفهای
است. منظور از راهبری حرفهای این است که یک روانشناس یا مشاور در موقعیت‌های خاصی
که با یک مراجع مواجه می‌شود، چه برخوردی می‌تواند از او سر بزند. اگر فردی در محیط کار مثل دفتر مشاوره با پرخاشگری زیاد
دیده شود، چه برخوردی باید با او صورت گیرد؟ راهبری حرفهای، توانمندی‌هایی است که
فرد روانشناس یا مشاور در مدیریت ارتباط و فضای کاری نشان می‌دهد.
آیتم دوم،
خلاقیت حرفهای است. طبیعتا نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم تمام آنچه در ارتباط با
مراجعان رقم می‌خورد از پیش مشخص باشد. یک روانشناس و مشاور کارآمد بر حسب
توانمندی‌های حرفهای که دارد باید بتواند صحنه و انتظار خاص را مدیریت کنید. به
عنوان مثال یک مراجع از من انتظارات ویژه و خاص دارد؛ منظور از خلاقیت حرفهای،
چگونگی مدیریت و پاسخگویی به این ویژگی‌ها است.
آیتم سوم که
بسیار اهمیت دارد اخلاق حرفهای است. اخلاق عمومی، یعنی هرکدام از ما چهارچوب
ارزشی داریم. دوستان می‌دانند در مشاغل و رشته‌های علمی مهم، فراتر از اخلاق عمومی
باید به اخلاق حرفهای توجه کرد. منظور استانداردها و کدهایی است که در کار ما
اهمیت ویژه دارد.
ما با سلامت
روان انسان‌ها سر و کار داریم. انسان‌هایی که به ما مراجعه می‌کنند طبیعتا حق و
حقوقی دارد که رعایت آنها و آگاهی از استاندردها بسیار مهم است. اگر به عنوان
روانشناس یا مشاور مطلع شدیم مراجع ما قصد ارتکاب بزه یا جرمی دارد، باید چه کنیم؟
نمونه‌هایی از این سؤالات در آیتم هست.
چهارمین ماده هم
آشنایی با مسائل فرهنگی و اجتماعی است. مستحضر هستید حرفهای که ما در آن کار می‌کنیم
بسیار وابسته به شرایط اجتماعی و فرهنگی بوده و در همه دنیا نیز همین‌طور است.
آنچه در این دسته از سؤالات مورد پرسش قرار می‌گیرد میزان آشنایی داوطلب و امتحان‌دهنده
با ساختار اجتماعی و روانی بوده که در کشور حاکم است.
سازمان‌ها و
تشکیلاتی که عهده‌دار مدیریت بهداشت روانی هستند مورد پرسش قرار می‌گیرند. به طور
مثال ممکن است سؤال شود سازمان هلال احمر چه سهمی در تأمین بهداشت روانی دارد؟
پرسش‌ها به چه صورت
طرح می‌شود؟
ماهیت سؤالات
چهار گزینه‌ای است. برای همه داوطلبان ضریب یکسان دارد. به گونه‌ای است که انتظار
می‌رود یک روانشناس یا مشاور که فارغ‌التحصیل شده، دانش‌آموخته بوده و از کارآمدی
علمی لازم برخوردار است، می‌تواند به این سؤالات پاسخ دهد.
کلاس یا دوره
آمادگی برای آزمون نیاز نیست؟
همین‌جا تأکید
کنم برای شرکت در این آزمون، نیاز به دوره آمادگی نیست. احتیاجی نخواهد بود دوره
ویژه‌ای را بگذرانید. متأسفانه ممکن است گاهی در جامعه شاهد این حرکات باشیم که
بعضی دوره‌های آمادگی و کلاس‌هایی برگزار کنند. اعلام می‌کنم این دوره‌ها نه ضروری
و نه قانونی است و حتما پیگرد قانونی خواهد داشت، چون به شکل رسمی اعلام کرده‌ایم
منبع خاصی وجود ندارد و تمام آنچه لازم است، پختگی و کارآمدی برآمده از دوران
تحصیل خواهد بود. ان‌شاءالله وقتی آزمون برگزار شود خواهید دید محتوای سختی ندارد.
چه کسانی می
توانند در آزمون شرکت کنند؟
این دغدغه
عزیزان است که کدام رشته‌ها می‌توانند در آزمون صلاحیت حرفهای شرکت کنند. همه
فارغ‌التحصیلانی که مدرک کارشناسی ارشد یا دکترای تخصصی رشته‌های روانشناسی و
مشاوره را دارند، می‌توانند در این آزمون حضور یابند. صرفنظر از اینکه مقاطع
تحصیلی قبلی آنها مرتبط بوده؛ یعنی مشاوره و روانشناسی خوانده‌اند یا خیر. ملاک ما
فقط و فقط مدرک کارشناسی ارشد یا دکترا است. اگر عزیزان در یکی از این دو رشته و
با گرایش‌های مختلف، مدرک گرفته باشند، می‌توانند در آزمون شرکت کنند.
ثبت‌نام آزمون
به چه صورت و چه زمانی است؟
برای اینکه
بتوانیم آزمونی استاندارد و آزمونی که کار کارشناسی روی آن صورت گرفته برگزار
کنیم، از سازمان سنجش آموزش کشور که یک نهاد تخصصی است و کارشناسان بسیار کارآمدی
دارد، کمک گرفته‌ایم. ماه‌هاست برای برگزاری یک آزمون استاندارد تلاش می‌کنیم.
از یک طرف برای
استفاده از طراحانی که صلاحیت علمی دارند و از سوی دیگر برای صلاحیت‌هایی که در راستای طرح سؤال لازم است از سازمان سنجش
کمک گرفته‌ایم. آزمون را سازمان سنجش به شکل متمرکز در تهران و مراکز استان‌ها
برگزار می‌کند. البته هنوز مشخص نیست، چون امکان دارد در برخی از استان‌ها داوطلب
به اندازه کافی نباشد. سازمان سنجش بر حسب تعداد داوطلبان اعلام خواهد کرد آزمون
در چه شهرهایی برگزار خواهد شد.
زمان آزمون 15
دی‌ماه سال 1402 است و ساعت و تاریخ دقیق هم به زودی اعلام می‌شود. ثبت نام آزمون از
طریق درگاه سازمان سنجش از هفته اول آذرماه شروع می‌شود و تاریخ دقیق آن هم از سوی
سازمان سنجش اعلام خواهد شد. ما نیز در درگاه سازمان نظام روانشناسی و مشاوره،
لینک خواهیم داد. ثبت نام به شکل الکترونیکی بوده و طبیعتا دوستان در سایت، مدارک
را بارگذاری می‌کنند. یک سازمان تخصصی به نام سازمان سنجش، آزمون را مدیریت می‌کند.
آزمون صلاحیت
حرفهای روانشناسان فقط در پایتخت برگزار می‌شود؟
آزمون فقط در
تهران برگزار نخواهد شد. پیش بینی ما این است که در مراکز استان‌های بزرگ مثل
خراسان رضوی، فارس و اصفهان نیز به طور حتم آزمون را برگزار کنیم. برای استان‌های
دیگر هم آمادگی داریم، اما همه چیز به بعد از رؤیت آمار ثبت نام موکول می‌شود.
ممکن است در یک
استان، تعداد خیلی محدود و انگشت‌شماری ثبت نام کنند. سازمان سنجش بر حسب تجربه‌ای
که دارد شرایط برگزاری را به ما اعلام خواهد کرد. امکان دارد آزمون استان‌های
همجوار را تلفیق کنند.
چه مدارکی برای
ثبت نام نیاز است؟
در فرم ثبت نام،
مدارک قید شده، ولی برای اطلاع دوستان عرض می‌کنم مدارک ساده‌ای مثل عکس سه در
چهار، کارت ملی، شناسنامه و مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد یا دکترای رشته‌های
روانشناسی و مشاوره نیاز است. طبق قانون، کسانی می‌توانند پروانه بگیرند که در
سازمان نظام روانشناسی و مشاوره عضو باشند. در فرم ثبت نام، شماره عضویت نیاز است.
اگر هم عضو نیستند، به راحتی و سادگی می‌توانند در روزهای باقی‌مانده به سایت
سازمان نظام روانشناسی و مشاوره مراجعه کنند و ظرف نیم ساعت عضو شوند. مدارک اسکن
شده و ثبت نام به صورت الکترونیکی و برخط انجام می‌شود.
هزینه ثبت‌نام
آزمون چقدر تعیین شده است؟
دغدغه اصلی بنده
و ریاست سازمان، این بود که کمترین هزینه را از داوطلبان بگیریم. آزمون‌هایی که
سازمان سنجش برگزار می‌کند، هزینه‌ای دارد که مربوط به کارهای کارشناسی، اداری و
... است. ما کمترین هزینه را در نظر گرفتیم. دفترچه منتشر و رقم دقیق اعلام می‌شود.
احتمالا هزینه ثبت نام در آزمون حدود 300 هزار تومان خواهد بود که آن هم به طور
مستقیم و الکترونیکی از طریق درگاه سازمان سنجش پرداخت می‌شود.
