معاون آموزش و پژوهش سازمان نظام روانشناسی:

در بسیاری از کشورها قابلیت روانشناسان و مشاوران سنجش می‌شود

3717
1402/09/07 | 15:20

معاون آموزش و پژوهش سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور درباره ابهامات و چالش‌هایی که درباره آزمون صلاحیت حرفه‌ای مطرح شده است توضیحاتی ارائه کرد.

به گزارش روابط عمومی سازمان نظام روانشناسی و مشاوره؛ دکتر پرویز آزادفلاح معاون آموزش و پژوهش سازمان نظام روانشناسی و مشاوره در گفت‌وگو با تلویزیون اینترنتی «خبرگزاری دانشجو» در خصوص برگزاری آزمون صلاحیت حرفه‌ای اظهار کرد: آزمون، اقدامی شایسته و قانونی بوده، چون طبق قانونِ تشکیل سازمان نظام روانشناسی و مشاوره، مسئله ارزیابی و احراز صلاحیت روانشناسان و مشاوران بر عهده این سازمان است؛ نکته‌ای که شاید در بعضی از دوره‌ها مورد تسامح قرار گرفت. حرکتی که آغاز شده در جهت اجرای قانون بوده و بر مبنای شایسته‌سالاری علمی و اخلاقی در عرصه خدمات روانشناسی و مشاوره است. در روزهای اخیر به قدر کافی درباره آزمون از طریق پلتفرم‌های مختلف اطلاع‌رسانی شده؛ آزمونی به شکل استاندارد توسط سازمان سنجش آموزش کشور برگزار می‌‌شود. این سازمان در اجرای آزمون‌ها خیلی حرفه‌ای است و بر طراحی ویژگی‌های صوری و محتوایی نظارت دارد.

وی افزود: ثبت نام در آزمون از روز دوم آذرماه سال 1402 آغاز شده و تا هشتم آذر ادامه دارد. متقاضیان می‌توانند با مراجعه به درگاه سازمان سنجش یا از طریق لینک قابل مشاهده روی درگاه سازمان نظام روانشناسی و مشاوره، مدارک لازم را به صورت الکترونیکی بارگذاری کنند.

معاون آموزش و پژوهش سازمان نظام روانشناسی و مشاوره درباره نظرات متفاوت دانش‌آموختگان رشته‌های روانشناسی و مشاوره در فضای مجازی و ابهامات دفترچه آزمون گفت: در خصوص گنگی و ابهام دفترچه آزمون باید تأکید کنم دفترچه را سازمان سنجش تهیه و چاپ می‌کند. مطمئن باشید اگر دفترچه ذره‌ای ابهام داشته باشد، سازمان سنجش بعد از چند دهه کار تخصصی اصلا آن را چاپ نخواهد کرد. دفترچه آزمون با نظارت سازمان سنجش آموزش کشور منتشر می‌شود. کنکورهای سراسری، کارشناسی ارشد و دکتری زیر نظر سازمان سنجش برگزار و تمام دفترچه‌ها با علم، تخصص و کارآمدی تهیه شده است.

دکتر آزادفلاح خاطرنشان کرد: اگر منظور، محتوا بوده؛ اتفاقا نمی‌خواهیم فقط از لحاظ علمی، صلاحیت‌ها را بررسی کنیم. متقاضیان مدرک فوق لیسانس و دکتری از دانشگاه‌های معتبر و مراکزی دارند که زیر نظر وزارتخانه‌های علوم و بهداشت اخذ شده است. دوباره‌کاری خواهد بود اگر بخواهیم از آنها منابع و مواد درسی بپرسیم. تردید نکنید وقتی صحبت از کار در حوزه سلامت می‌شود، فراتر از مسائل علمی، یک‌سری ویژگی‌های شخصیتی و حرفه‌ای وجود دارد. در تمام دنیا چنین نگاهی حاکم است. باید اعتقاد داشته باشیم مردم و سلامت آنها برای ما اهمیت دارند و به عنوان روانشناس و مشاور می‌خواهیم خدمات تخصصی و حرفه‌ای بدهیم؛ در این صورت وقتی قرار است نظارت حرفه‌ای و تخصصی صورت بگیرد نیازی به اعتراض نیست.

وی ادامه داد: مگر اینکه فقط نفع شخصی خودمان را ببینیم و دغدغه نداشته باشیم در گستره روانشناسی و مشاوره چه خدماتی عرضه می‌شود؛ در چنین حالتی اعتراض می‌کنیم و می‌گوییم: «چرا آزمون برگزار می‌کنید؟ اجازه دهید برویم و راحت کارمان را انجام دهیم». وقتی قرار است فردی طبابت، پزشکی و جراحی کند باید یک‌سری صلاحیت داشته باشد. نمی‌توانیم بگوییم: «فرد فقط باید بتواند چاقو در دست بگیرد، از خون هم نترسد و بافت‌ها را بشناسد؛ او جراح می‌شود!» باور کنید فارغ‌التحصیلان روانشناسی و مشاوری که قطعا وجاهت علمی دارند به خوبی می‌دانند در همه دنیا وقتی بنا است فردی کار حرفه‌ای و عملی انجام دهد باید واجد قابلیت‌هایی باشد.

معاون آموزش و پژوهش سازمان نظام روانشناسی و مشاوره عنوان کرد: در خیلی از کشورهای دنیا از جمله اروپا و آمریکای شمالی برای ادامه تحصیل از مقطع فوق لیسانس به دکتری، افراد به مراتب کار راحت‌تری دارند، نسبت به اینکه بخواهند با مدرک کارشناسی ارشد کار حرفه‌ای انجام دهند. فرد با مدرک دکتری هم برای انجام کار حرفه‌ای باید روی فاکتورهای لازم تبحر داشته باشد. آزمون‌هایی دارند و قبل از اعطای مجوز به فرد، باید صلاحیت‌ها محرز شود. شک نکنید کاری که ما انجام می‌دهیم نه غیر مرسوم و نه غیر علمی است. علم، تعهد و اخلاق حرفه‌ای، پشتیبان این آزمون و کاری بوده که انجام می‌دهیم.

دکتر آزادفلاح با اشاره به اینکه افراد دارای مجوز مورد بررسی قرار نمی‌گیرند، یادآور شد: طبیعتا نمی‌توانیم مجوزهای افرادی که پروانه اشتغال به کار دارند را بی‌اعتبار بدانیم. طی 20 سال فعالیت سازمان روانشناسی و مشاوره، نزدیک به 9 هزار پروانه صادر شده است. در هر دوره‌ای بنا بر صلاحدید شورای مرکزی، صلاحیت‌های حرفه‌ای افراد از سوی کمیسیون‌ها، شوراها و مصاحبه‌ها محرز شد. متأسفانه ظرف سه، چهار ماهی که نظارتی نبوده ناگهان 11 هزار پروانه صادر شده است. چگونه ظرف 20 سال، هشت هزار و اندی نفر می‌توانند مجوز بگیرند؟ گویی نظارت و حساب و کتابی وجود داشته، اما رها شده و یک‌باره 11 هزار نفر فقط با بارگذاری یک‌سری مدرک، مجوز می‌گیرند.

وی افزود: تصور کنید قرار است فردی مجوز سوپرمارکت یا قصابی بگیرد، مدارکی را بارگذاری می‌کند و به او مجوز می‌دهند. به این مجوزها احترام می‌گذاریم و حتما لازم است، اما اهمیت رشته‌هایی که با سلامت مردم سر و کار دارند در جامعه و زندگی مردم بسیار زیاد است. این نکته فقط مختص کشور ما نبوده و در همه جای دنیا چنین است. 

معاون آموزش و پژوهش سازمان نظام روانشناسی و مشاوره بیان کرد: شک نکنید هرچه کار را تخصصی‌تر و با استانداردهای علمی و اخلاقی حاکم در دنیا ارائه کنیم، کلاس و وجاهت شخصیتی خودمان هم تأمین خواهد شد. بنا نداریم مدارک را باطل کنیم، اما طبیعتا اگر روند نادرستی تاکنون طی شده، نمی‌خواهیم این مسیر را ادامه دهیم و بدون ارزیابی، افراد فقط مدرک داشته باشند. نمی‌توانیم اجازه دهیم آنها با سلامت مردم ارتباط برقرار کنند. قطعا اگر مدرک با کارآمدی و دانش‌آموختگی رقم خورده، آزمون ما سدی نخواهد بود و افراد به راحتی از آن گذر می‌کنند. همه کارهایی که صورت می‌گیرد بر مبنای قانون است.

دکتر آزادفلاح با اشاره به کتابچه قانون تشکیل سازمان نظام روانشناسی و مشاوره مصوب سال 1382 گفت: ما باید در چهارچوب قانون حرکت کنیم و قانون می‌گوید: «باید صلاحیت‌ها محرز شود». اگر تصمیماتی اتخاذ می‌شود بر مبنای گفته‌های قانونگذار است. در کتابچه قانونی قید شده اعضای هیأت علمی رسمی و پیمانی دانشگاه‌ها از آزمون معاف هستند. طبیعتا آنها واجد نکات لازم برای ارزیابی هستند؛ با این وجود برای تأمین شرایط تأکید کرده‌ایم همکاران هیأت علمی، حداقل برای مصاحبه دعوت شوند تا شایستگی‌ها را بررسی کنیم. 

وی ادامه داد: وقتی اسم امتحان و آزمون به میان می‌آید، بالطبع ممکن است یک‌سری ذینفع ناراحت شوند. باور کنید آزمون در درازمدت برای حرفه و تک تک ما که در این زمینه کار می‌کنیم، اعتبار است. حرفه‌های دیگر نیز چنین شرایطی دارند. چرا کانون وکلای دادگستری، آزمون وکالت برگزار می‌کند؟ پذیرفته‌شدگان دانشگاه‌های کشور که در رشته حقوق تحصیل کرده و فوق لیسانس یا دکترای حقوق می‌گیرند، خدای ناکرده بی‌سواد نیستند، ولی برای فعالیت در حرفه خاص، حتما باید توانمندی‌های ویژه‌ای هم داشته باشند.

معاون آموزش و پژوهش سازمان نظام روانشناسی و مشاوره تصریح کرد:  خواهش می‌کنم داوطلبان برای دریافت پاسخ پرسش‌های خود به درگاه سازمان مراجعه کرده و کلیپ‌ها و نمونه سؤالات را ببینند. دوستانی که می‌گویند: «سؤالات و مواد، مبهم است» اگر به درگاه سازمان روانشناسی و مشاوره مراجعه کنند، می‌بینند حتی نمونه سؤال هم گذاشته‌ایم. افرادی که می‌خواهند در آزمون شرکت کنند، همگی از فرهیختگان و سرمایه‌های ارزشمند کشور هستند. اگر آنها با نگاه رشدیافته‌ای که در دوستان، دانشجویان و فارغ‌التحصیلان سراغ دارم به سراغ آزمون بروند، به زودی با ما هم‌رأی خواهند شد که این آزمون نه ابهامی دارد و نه به ضرر جامعه روانشناسی است. البته خیلی بد است از کلمه «ضرر» استفاده کنیم، چون وجاهت، شخصیت و شأن علمی و شغلی خود را زیر سؤال برده‌ایم.

دکتر آزادفلاح در خصوص پخش صدای مراجعان یا شرح صحبت‌های آنها در فضای مجازی از سوی برخی روانشناسان و مشاوران و موضع قانون مقابل این اتفاق گفت: سؤال خوب شما موضوعی را مطرح می‌کند؛ اگر منِ روانشناسی در کلینیک خودم به اخلاق حرفه‌ای پایبند باشم، می‌دانم حفظ محرمانگی، یکی از اصول اساسی در کار ما است. من اجازه ندارم اطلاعات مربوط به مراجع خودم را چه به شکل مکتوب و چه در قالب داستان منتشر کنم. اگر مراجع بدون رضایت، صدای خود را بشنود خلاف اخلاق حرفه‌ای است.

وی تأکید کرد: اگر این موارد، شاکی داشته باشد یا سازمان نظام روانشناسی و مشاوره به عنوان مرجع و نهاد مسئول به تخلفی پی ببرد، پیگیری خواهد کرد. افرادی که در این زمینه شکایتی دارند قطعا معاونت انتظامی استان با جدیت پیگیر می‌شود. برای ما مهم است و تأکید جدی داریم خدمات به شکل ناب، درست و در قالب استانداردهای علمی و اخلاقی که در کل دنیا وجود دارد، عرضه شود. هرچه حاکمیت علمی و اخلاق حرفه‌ای در کار ما بیشتر باشد؛ هم خیال مراجع و مخاطب است که خدمات درستی دریافت می‌کند و هم شأن و اعتبار منِ روانشناس و مشاور در جامعه، ارتقا پیدا خواهد کرد.

پایان پیام/

کلیه حقوق متعلق به سازمان نظام روانشناسی و مشاوره جمهوری اسلامی ایران می باشد.